کوچک‌های بزرگ (قسمت اوّل)

«سلام گرم و با نشاط»

در زندگی نکته‌هایی است که به ظاهر بسیار کوچک و پیش‌پا افتاده‌اند اما رعایت همین نکات می‌تواند آثار بسیار مثبت و پیامدهای فوق‌العاده ارزشمندی داشته باشد. درست مانند اینکه شما با فشار انگشتسبابه‌تان، کلید کوچکی را می‌زنید و یک ساختمان را به طور کامل، روشن می‌کنید.

همین‌طور در زندگی، خطاهایی است که شاید به نظر ما اهمیت چندانی نداشته باشد اما ارتکاب همین خطاهای ظاهراً کوچک می‌تواند فجایع عظیمی به بار بیاورد و زندگی را به کام همه تلخ کند درست مانند وقتی که با یک جرقهٔ کوچک کبریت، اتاقی که پُر از گاز است می‌تواند منفجر شود.

از این‌رو به این نکات مثبت و منفی، کوچک‌های بزرگ گفته می‌شود. ما تلاش می‌کنیم که در هر شمارهٔ مجلهٔ راز به تعدادی از این کوچک‌های بزرگ اشاره کنیم.

چندی پیش در یکی از روستاها، مهمان زوج سالمندی بودم که زیر سقف خانهٔ کوچک و ساده‌شان، زندگی گرم و مهربانانه‌ای داشتند. اگر چه در حضور من به یکدیگر اظهار علاقه‌ای نمی‌کردند اما به راحتی می‌شد از لحن صحبت و نگاه‌های مهربانشان به هم، عشق و وفاداری را در آن‌ها دید.

پیرمرد همهٔ صفا و صمیمیت و صداقتش را در کاسه‌ای که پُر از خوشه‌های انگور بود ریخت و پیش رویم گذاشت و پیرزن تدارک چای را می‌دید. جاذبه‌های رفتاری سادهٔ این زوج، بسیار تماشایی بود اما نکته‌ای که به نظرم جالب آمد اینکه این پیرزن و پیرمرد برای تدارک اسباب پذیرایی و مهمان‌نوازی، چندباری از اتاق بیرون رفتند و دوباره به داخل آمدند اما بدون هیج استثنایی هر بار که وارد اتاق می‌شدند ساده و صمیمانه سلام می‌کردند. بی‌اختیار یاد زندگی‌های شهری و مدرن امروزی افتادم که به نظر می‌رسد یکی از چیزهایی که دِمُده و قدیمی شده همین سلام است.

• جوان از بیرون به خانه می‌آید و بدون هیچ سلامی به اتاقش پناه می‌برد.
• آقا اکراه دارد که به همسرش سلام کند و خانم با میلی پاسخ می‌دهد.
• برخی منتظرند که دیگران به آن‌ها سلام کنند.
• و برخی دیگر چنان، جواب سلام را با بی‌رغبتی می‌دهند که تنها حرف سین سلام آن‌ها، آن هم به سختی به گوش می‌خورد.

«سلام» همان «کوچکی» است که پیامدهای بسیار بزرگ و شگفتی دارد و چه بسا بسیاری از سردی‌ها و کدورت‌های زندگی‌های امروز، ریشه در کم‌رونقی رفتارهای ساده‌ای همچون سلام کردن دارد.

پیامدهای بزرگ:

1_ محبت و احترام؛ همهٔ ما احترام‌کنندگان خود را دوست داریم و تمایل داریم شخصیتمان مورد تکریم و احترام واقع شود و البته از اینکه احساس کنیم مورد توهین و بی‌احترامی قرار گرفته‌ایم می‌رنجیم. هر بار سلام مؤدبانه و صمیمانهٔ ما به دیگران اعلام می‌کند که آن‌ها برای ما مورد احترام هستند.

سلام مهربانانهٔ شما به دیگران، این احساس خوب را به آن‌ها می‌دهد که مورد توجه و احترام هستند. بنابراین وقتی می‌شود با همین کار کوچک، چنین احساس خوبی را در دیگران ایجاد کنیم چرا باید خِست به خرج دهیم.

بگذارید هر صبح  و شام، عاشقانه به پدر، مادر، همسر، فرزندان، همکاران، دوستان، همسایه‌ها و.... سلام کنیم.

2_ برکت؛ سلام بدون هیچ تردیدی برکت را به زندگی ما سرازیر می‌کند. یادتان باشد که ممکن است کسی سرمایه‌های هنگفت، دارایی‌های فراوان، تحصیلات عالی، استعدادها، قابلیت‌ها و امکانات فراوان داشته باشد اما در عین حال هیچ کدام برایش اسباب گوارایی و فایده نباشد. سلام مثل نمکی است که به غذا طعم می‌دهد و  همچون شکری است که کیک را خوشمزه می‌کند. اگر چه به ظاهر، شما با سلام کردن به دیگران، احترام و محبتتان را به آن‌ها نثار می‌کنید اما باید بدانید رهاورد معجزه سلام، گوارایی، مبارکی و فرخندگی به زندگی خودتان خواهد بود.

3_ رفع کدورت و سوء تفاهم؛ گاهی پیش می‌آید که روابطمان ناخواسته دچار کدورت‌ها و سوءتفاهم‌ها می‌شود.

• ممکن است شما همین دیشب در گفتگو با همسرتان، لحنتان تند و صدایتان بلند شده است و این همسرتان را آزرده خاطر کرده است.
• شاید دیروز به خاطر سردردتان کمی با شوهرتان سردتر بودید.
• شاید شما همین‌که هفتهٔ گذشته با خانوادهٔ خودتان گرم و صمیمانه‌تر برخورد کردید برای همسرتان این تصور پیش آمده که او را چندان دوست ندارید.
• شاید ناراحتی شما از موضوع دیگری این ذهنیت را در همکارتان ایجاد کرده باشد که از دست او ناراحت و دلخور هستید.

یک سلام گرم و صمیمانه می‌تواند به تمام این سوءتفاهم‌ها و سردی‌ها پایان دهد و کدورت‌های دیروز و دیشب را به فراموشی بسپارد.

4_ درمان غرور و تکبر؛ گاهی ما مبتلا به غرور هستیم، اما کاملاً از آن بی‌خبریم و گاهی نیز ممکن است این صفت منفی، آرام آرام در ما ایجاد بشود و ریشه بدواند. سلام کردن خصوصاً با آن‌ها که گمان می‌کنیم از ما ضعیف‌تر و پایین‌ترند می‌تواند غرور ما را درمان کند یا از شکل‌گیری آن در وجودمان پیش‌گیری کند.

• به همسر و فرزندان خود سلام کنید؛
• به کارمندان و پرسنل خود مهربانانه سلام کنید و منتظر سلام آن‌ها نباشید.
• به نگهبان؛
• به سرایدار؛
• به رفتگری که در کوچه به جارو کشیدن مشغول است؛
• و به کارگر زحمتکشی که در خانه‌تان گاهی کار می‌کند متواضعانه سلام کنید.
• هر جا که احساس می‌کنید سلام کردن برایتان سخت است و این انتظار را دارید که دیگری پیش‌قدم بشود و شما پاسخ بگویید باید خودتان شروع‌کننده باشید.

پیامبر عزیزمان فرمودند: «من به کودکان سلام می‌کنم تا بعد از من سنت شود.»

5_ فرود فرشتگان و رحمت خداوند؛ علاوه بر آثار ملموس و قابل درکی که سلام می‌تواند در زندگی داشته باشد، پیامدهای مثبت معنوی و آسمانی فراوانی نیز در این کار وجود دارد. بر اساس آنچه در احادیث و روایات ما آمده است سلام کردن سبب فرود فرشتگان، دور شدن شیاطین و نزول لطف و رحمت الهی به زندگی‌مان می‌شود که بدون هیچ تردیدی خود این‌ها می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از رشدها و گوارایی‌ها شود.

6_ پاداش‌های فراوان؛ امام حسین علیه السلام فرمودند: «سلام کردن هفتاد حسنه و پاداش دارد که شصت و نه تای آن برای کسی است که اقدام به سلام می‌کند و تقدم در آن دارد و یکی برای آن است که پاسخ می‌گوید.» این همه پاداش برای کاری به این اندازه کوچک نشان می‌دهد که این خطای شناختی ماست که سلام را کوچک می‌شماریم. همیشه وقتی برای کاری پاداش‌های عظیمی را وعده می‌دهند و در نظر می‌گیرند این نشان از بزرگی و عظمت آن کار دارد. بنابراین سعی کنیم از همین امروز، خصوصاً در خانه و نسبت به اعضای خانواده با ادب و احترام از روی تمایل و علاقه و با لحنی گرم و صمیمانه سلام کنیم.

هر بار که به خانه می‌آییم هم چون زمانی که دوستی صمیمی را بعد از مدتی دیده‌ایم سلام کنیم. بلند و آشکار سلام خود را افشا کنیم که این به استوار شدن پیوندهای دوستی و صمیمیت ما و تقویت رابطهٔ عاطفی ما منجر می‌شود. همان که رسول گرامی خدا که الگو و اسوهٔ همهٔ بشریت است فرمودند: «سلام را آشکار کنید تا دوستی شما استوار گردد.»

نویسنده: استاد سید مجتبی حورائی

ویرایش توسّط پورتال فهادان