۲۵ روش ساده برای خواباندن نوزاد
اصل کلی: به هیج وجه قبل از خواب نوزاد را هیجان زده نکنید.
- ارتباط چشمی برقرار نکنید.
ارتباط چشمی طولانی و معنادار شما با نوزاد، محرکترین عامل برای نوزاد است. حواستان را جمع کنید و وقتی میخواهید کودک را بخوابانید یا وقتی بیدار شده است، او را آرام کنید و با او ارتباط چشمی برقرار نکنید.
- نوزاد را حمام کنید.
آب گرم و بعد از آن نوازش آرام و عاشقانه با حوله حمام به آرام شدن نوزاد کمک میکند. اسباب بازیهای آب پاش را از داخل وان جمع کنید و با آرامش و دور از هیاهو و بازی نوزاد را حمام کنید تا تجربهای آرام بخش باشد.
- کنار نوزاد بخوابید.
چه موافق و چه مخالف خواباندن نوزاد کنار خودتان باشید اما تحقیقات نشان داده است کودکانی که کنار والدین میخوابند در بزرگسالی عزت نفس بالاتر و اضطراب کمتری خواهند داشت. برای امنیت کودک از تختخوابهایی استفاده کنید که کنار تخت شما قرار میگیرند. (خواباندن کودک روی تخت خودتان توصیه نمیشود.)
- نوزاد را سیر کنید.
اگر کودک شما از آن دسته کودکانی است که نیمه شب گرسنه از خواب بیدار میشود، تغذیه قبل از خواب میتواند مفید باشد. بهتر است قبل از اینکه بخوابید، سراغ کودک بروید و در حالی که خواب است به او غذا بدهید و صبر نکنید تا خودش گرسنه از خواب بیدار شود. این وعده اضافی شکم کودک را به اندازه کافی پر میکند و به او کمک میکند بهتر بخوابد.
- تخت کودک را خلوت کنید.
فضای خواب کودک را از هر چیزی خالی کنید. ملحفه و بالشتک اضافی یا عروسکهای پارچهای میتوانند خطرناک باشند و احتمال خفگی یا تنگی نفس کودک را افزایش دهند. فقط یک ملحفه روی تشک بکشید و اگر نگران گرم ماندن نوزاد هستید بهتر است به جای استفاده از روانداز از کیسه خواب مخصوص نوزاد استفاده کنید.
- فضا را خوشبو کنید.
بعضی بینیهای کوچک با بوی مطبوع یک یا دو قطره خوشبو کننده یا روغن طبیعی روی دستمال کنار تخت خوابشان زودتر به خواب میروند. بعضی از خوشبو کنندهها و روغنهای طبیعی به عنوان آرام کننده و ضد اضطراب شناخته شدهاند. البته استفاده از خوشبو کنندهها تا قبل از ۶ ماهگی نوزاد توصیه نمیشود. برای نوزادان کمتر از ۶ ماه یا نوزادانی که پوست و شامه حساسی دارند از خوشبو کننده استفاده نکنید و حتی برای شستشوی ملحفههای تخت از شویندههای بیبو استفاده کنید.
- رفلاکس معده (ترش کردن)
رفلاکس معده نوزادان یک بیماری شایع است که دلیل پزشکی آن هنوز مشخص نشده است و یکی از عوامل مشکلات خواب در نوزادن است. این بیماری به علت بدکاری ماهیچهای است که مری را به شکم متصل میکند و باعث ترشح اسیدی میشود که وارد مری شده و احساس درد را در نوزاد به وجود میآورد. از نشانههای این بیماری میتوان به آب دهان زیاد، گریه با صدای بلند، خس خس کردن، عق زدن و مشکلات تغذیهای اشاره کرد. اگر نوزادتان این علائم را نشان میدهد، برای کسب اطمینان به پزشک او مراجعه کنید.
- دستتان را روی بدن کودک بگذارید.
وقتی نوزاد را برای خواب به تخت خوابش منتقل میکنید، سعی کنید دستتان را با مهربانی روی شکم، بازوها و سر کودک بگذارید تا او را آرام کنید. بعضی اوقات فقط حضور شما کنار کودک کافی است تا حس امنیت به نوزاد منتقل شود و راحتتر بخوابد.
- زمان مناسب را انتخاب کنید.
خواباندن نوزادی که بیش از حد خسته شده است تقریباً غیر ممکن است. مقرر کردن زمان خواب معین بسیار مهم است و بسیاری از متخصصین عقیده دارند بین ساعت 18:30 تا 18:00 بهترین زمان برای خواباندن کودکان زیر یک سال است. خوشبختانه زود خواباندن کودک به زود بیدار شدن کودک در صبح منجر نخواهد شد و بالعکس خواب مناسب شبانه باعث میشود کودک صبحها دیرتر از خواب بیدار شود.
- لباس خواب مناسب
بعضی اوقات نوزادان به پارچههایی که از الیاف مصنوعی ساخته شدهاند، حساسیت دارند که میتواند مانع خوابیدن نوزاد شود. از لباسهایی استفاده کنید که از الیاف طبیعی مانند کتان تهیه شدهاند تا از اذیت شدن کودک جلوگیری کنید.
- دمای محیط را پایین نگه دارید.
حتماً خودتان هم میدانید که در دمای مناسب بهتر میخوابید! نوزاد هم مانند شماست. بنابر توصیه انجمن پزشکان کودک امریکا دمای اتاق نوزاد را بین 18.33 تا 21.11 درجه سانتیگراد نگه دارید تا از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد جلوگیری کنید.
- اتاق را تاریک کنید.
برای اینکه به نوزاد کمک کنید تا متوجه فرا رسیدن زمان خواب شود، اتاق او را تاریک کنید. از چراغ خواب استفاده نکنید و از پردههای تیره تا بتوانید تاریکی شب را در طول روز بازسازی کنید. وقتی زمان بیدار شدن کودک است، چه در صبح و چه در بعداز ظهر، پردهها را باز کنید و به نور اجازه ورود بدهید تا نوزاد متوجه تفاوت بشود.
- نوزاد را ماساژ دهید.
نوزادان و کودکان نوپا که پیش از خواب ۱۵ دقیقه ماساژ داده میشوند، سریعتر از کودکانی که فقط برایشان قصه گفته شده است، به خواب میروند. پس روغن مناسب ماساژ کودک تهیه کنید و با ملایمت و فشار کم او را ماساژ دهید.
- خواب نیمروزی
علاوه بر تمام فواید خواب نیمروزی که به شما فرصت کارهایی مانند دوش گرفتن، چک کردن ایمیل یا انجام تماسهای تلفنی را میدهد، خواب نیمروزی برای رشد ذهنی و جسمی کودک بسیار اهمیت دارد. به خاطر این باور غلط که اگر کودک در روز نخوابد، شبها بیشتر میخوابد، خواب نیمروز را حذف نکنید چون دقیقاً بر عکس است.
- از پوشک مخصوص شب استفاده کنید.
پوشک خیس هم میتواند از عواملی باشد که مانع خوابیدن نوزاد شود. بهتر است در طول شب از پوشکهایی که قدرت جذب بسیار بالا دارند استفاده کنید تا اگر نوزاد با پوشک خیس خوابش برد، مجبور نباشید او را بیدار کنید (در صورت دفع حتماً پوشک را تعویض کنید). در این صورت برای محافظت از پوست حتما از کرمهای مخصوص پوشک استفاده کنید.
- به نوزاد پستانک بدهید.
دادن پستانک در زمان خواب به کودک کمک میکند تا آرام شود و به خواب برود. مطالعات نشان دادهاند که استفاده از پستانک ممکن است از بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد جلوگیری کند. وقتی نوزاد به خواب رفت، پستانک را از دهانش خارج کنید تا به خاطر افتادن پستانک از دهانش بیدار نشود. حتماً از پستانکهای بسیار نرم استفاده کنید تا اگر روی آن غلت زد، اذیت نشود.
- از راهکارهای مخصوص استفاده کنید.
هیچوقت معلوم نیست چه چیزی نوزاد را در نیمههای شب آرام خواهد کرد. همه ما درباره تکان دادن کودک در تمام شب شنیدهایم یا نشستن در ماشین و گردش آرام شبانه شنیدهایم. هیچکس نمیتواند قضاوت کند که کدام شیوه برای نوزاد شما کارآمد خواهد بود. بهتر است شیوههای امنی که برای نوزاد شما مناسب هستند را پیدا و از آنها استفاده کنید.
- یک برنامه خواب منظم داشته باشید.
هیچ شکی در اینکه یک برنامه منظم خواب میتواند به کودک بفهماند که زمان خواب فرا رسیده است، وجود ندارد. یک برنامه آرامش بخش تنظیم کنید و به آن عمل کنید. استمرار در اجرای برنامه خواب، کلید موفقیت شماست.
- نوزاد را قنداق کنید.
از هر تازه پدر و مادری که سؤال کنید به شما در مورد اهمیت یادگیری مهارت مهم قنداق کردن کودک خواهند گفت. از آنجا که نوزاد در رحم مادر شرایطی شبیه قنداق شدن را دارد، این کار به نوزاد کمک میکند بهتر بخوابد.
قصه بگویید. مهم نیست برای نوزاد چه قصهای تعریف میکنید چون او متوجه چیزی که میگویید نمیشود اما گفتن قصه پیش از خواب با صدای آرامش بخش، نوزاد را آرام میکند و عادت قصه گفتن و قصه شنیدن در تمام دوران کودکی حفظ میشود.
- حالتهای نوزاد را بشناسید.
به جای آنکه منتظر بمانید تا بحران اصلی فرا برسد، به دنبال شناخت نشانههای خستگی نوزاد باشید. ممکن است نوزاد چشمهایش را بمالد، گریه کند یا خمیازه بکشد. بعضی از نوزادان ممکن است کاملاً بر عکس باشند و در زمان خستگی پر انرژیتر شوند که این حالت باعث گمراهی والدین میشود. به نشانههای مخصوص کودک خود دقت و آنها را شناسایی کنید تا خواباندن کودک راحتتر باشد.
- با نوزاد حرف بزنید.
وقتی نوزاد متولد میشود، صدای شما برایش آشناست و به همین علت تاثیر مثبتی روی کودک دارد. حرف زدن آرام و یا لالایی خواندن پیش از خواب به کودک کمک میکند تا با اطمینان از حضور مادر با احساس امنیت به خواب برود.
- صدای متناوب ایجاد کنید.
در رحم مادر، جنین به شنیدن صداهای متناوب مانند صدای نفس یا تپش قلب و یا حتی صدای شکم شما عادت دارد و به همین دلیل ممکن است سکوت برایش اسرارآمیز باشد. بعضی از نوزادن با شنیدن صدای دستگاه تهویه و به طور کلی لوازمی که صدای متناوب تولید میکنند، بهتر به خواب میروند.
- کودک را نوازش کنید.
پیش از خواب کودک را غرق در بوسه و آغوش کنید. با انجام این کار کودک احساس عشق و امنیت بیشتری از جانب شما خواهد داشت و این حس باعث میشود که عمیقتر و طولانیتر بخوابد.
- لالایی بخوانید.
مهم نیست چه شعر یا ترانهای را برای خواندن انتخاب میکند چون آواز خواندن به طور کلی یک روش بسیار عالی برای آرام کردم کودک خواب آلود است و با توجه به اینکه تحقیقات نشان دادهاند که آواز خواندن به کاهش استرس کمک میکند، این کار به شما هم احساس آرامش خواهد داد.