تشخیص عسل خالص از عسل تقلبی مشکل است و تنها راه درست برای تشخیص عسل خالص از تقلبی تست عسل در آزمایشگاه میباشد ولی در مواردی تشخیص آن از طرف افراد حرفهای و کسانی که عسل را در وعدههای غذایی خود دارند ممکن است.
اگر عسل از خصوصیتهای خاص استانداردهای کیفی قانونی خود تجاوز نماید، اکثراً تقلبهای ساده را میتوان در آن مشاهده نمود. برای مثال مقدار ساکارز بالای ۸ درصد نشاندهنده اضافه نمودن شکر ساده یا شکر چغندر قند یا شهد ذرت با اسید هیدرولیز شده به آن است.
رس زدن به معنای رسوب کردن و کدر شدن عسل است. عسل طبیعی به دلیل داشتن دیاستاز بعد از مدتی تهنشین میشود و رس میزند؛ یعنی ذرات قند عسل متبلور میشود و عسل مانند روغن نباتی سفت میشود. و باید اضافه کرد که رس کردن و یا شکرک زدن عسل دلیل بر نامرغوب بودن آن نیست بلکه عسل خالص عسلی است که رس میکند.
تفاوت آن با شکرک زدن که در مربا ایجاد میشود این است که بلورهای عسل رس زده خیلی ریزتر از بلورهای مربای شکرک زده میباشد.
اگر عسل را داخل لیوان محتوی آب بریزید، چنانچه به صورت عمودی وارد لیوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعتحل نگردد، عسل مطلوبی است، ولی اگر عسل هنگام ریختن، در آب حل شود، از مطلوبیت و خلوص کمتری برخوردار است.
عسل طبیعی به سرعت در دهان آب میشود و پس از مصرف ایجاد انرژی میکند، در حالی که عسل غیرطبیعی طعم آبنبات میدهد.
اگر مقداری عسل طبیعی را در یک لیوان آب سرد بریزید، میبینید که عسل کاملا حالت چسبندگی خود را حفظ میکند و خیلی سخت و دیر در آب سرد حل میشود اما عسل تقلبی سریع در آب حل میشود.
برخی افراد، میزان رطوبت عسل را به وسیله برگرداندن شیشه عسل و سرعت بالا و پایین رفتن حباب داخل شیشه، و برخی به وسیله میزان کش آمدن عسل اندازه گیری میکنند، ولی باید توجه داشت که این روشها دقیق و مطمئن نیستند.