مشخصات کتاب وسائل الشیعة فی تحصیل مسائل الشریعة:
اثر شیخ حرّ عاملی از علمای قرن یازدهم هجری قمری، در برگیرنده مهمترین احادیث فقه شیعه در أبواب مختلف است، که در طول ۱۸ سال در 19 جلد، نگاشته شده است.
ترتیب گردآوری و تنظیم احادیث بر اساس مباحث کتاب "شرایع الإسلام" علامه حلی است. شیخ حرّ عاملی احادیث کتاب را در ۵۰ موضوع فقهی تنظیم کرده و در پایان کتاب، خاتمه مفصّلی را پیرامون مصادر، اسانید و رجال حدیث و مسائل دیگر اختصاص داده است.
در این اثر ۳۵۸۶۸ حدیث در أبواب مختلف فرائض، آداب و احکام گردآوری شده است و مصادر و منابع وسایل الشیعه علاوه بر کتب اربعه، بیش از ۱۷۰ اثر است.
نام کامل کتاب «تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة» است. این کتاب اثر محدث بزرگ و علامه محقق، شیخ محمد بن حسن حُر عاملی از علمای بزرگ و از فقهای برجسته شیعه در قرن یازدهم هجری است (۱۰۳۳ - ۱۱۰۴ هجری).
انگیزه نگارش
شیخ حُر عاملی در مقدمه کتاب انگیزه خود را از نگارش کتاب این گونه بیان مینماید:
«مدّتها بود که از فکر و قلم خود درخواست میکردم و عزم و همت خود را بر آن میداشتم تا کتابی را به نگارش درآورم که آرزو را برآورده سازد و در علم و عمل سرآمد و شامل احادیث مسائل شرعی و نصوص احکام فرعی باشد. احادیثی که در کتابهای معتبر و صحیح روایی باشد که علمای بزرگ ما تصریح به صحت و اعتبار آنها کردهاند تا پناهگاهی برای خودم در مسائل شرعی باشد و مرجعی برای هدایت شیعه شود و من هم در ثواب هر کس که از نور آن بهره گیرد و با پرچم منارههای آن هدایت گردد و از تابش خورشید و ماه آن بهرهمند شود شریک باشم و چه گنجینهای بزرگتر از ثوابی که تا روز قیامت ادامه یابد إن شاء الله».
شیوه نگارش
شیخ حر عاملی روایات این کتاب را به ترتیب مسائل شرعی مطرح شده در کتابهای فقهی از کتاب طهارت تا کتاب دیات به صورت بابهای جداگانه آوردهاست. وی سعی بر آن داشته تا برای هر مسئله شرعی بابی مستقل اختصاص دهد و این خود موجب گشته تا دسترسی به روایات کتاب بسیار آسان گردد و مراجعه کننده به راحتی بتواند روایات مورد نظر را پیدا نماید. علاوه بر آن مسائل جدیدی را نیز با توجه به مضمون روایات با ترتیبی آشنا و چینشی مطلوب و نظمی زیبا مطرح نموده است.
مدت نگارش
شیخ حرّ، این کتاب را در مدت بیست سال از عمر شریف خود نگاشته و با این اثر خود خدمتی گرانبها در جهت حفظ روایات شیعه و سخنان اهل بیت عصمت و طهارت نمودهاست. جالب توجهاست بدانیم که این مدت مساوی با مدت زمانی است که محمد بن یعقوب کلینی کتاب کافی را جمع آوری نموده است.
ویژگیهای کتاب
۱ - شیخ حُر عاملی در آغاز کتاب میفرماید: من روایات این کتاب را از کتابهای معتبر و مشهور روایی که شیعه به آنها عمل و مراجعه میکند روایت کردهام و در آغاز سند هر روایت، نام کسانی که آن روایت را از کتاب آنها آوردهام ذکر میکنم و سند خود به آن کتاب و آنچه مربوط به آن است را در آخر کتاب میآورم.
۲ - از دیگر ویژگیهای این کتاب این است که مؤلف، تمام روایات مربوط به یک مسئله را با هم آورده تا مراجعه کننده به راحتی بتواند به تمام روایات متحد در دلالت یا متن و یا سند دست یابد. این ویژگی موجب گشته تا براحتی بتوان میان روایات یک باب از جهت سند یا متن یا دلالت و مفهوم بررسی و مقابله انجام داد و زیادی و نقصان میان روایات را با یک نگاه و بدون مراجعه به مصادر گوناگون دریافت.
۳ - کتاب حاضر جمع میان احادیث مختلف مربوط به یک باب از منابع متنوع و یا مواضع متعدد را هم آورده است. این ویژگی موجب سهولت و صرفه جویی فراوان در وقت ارزشمند علما و محققان گردیده و این خود اثری مهم در پیشرفت علم فقه و سرعت دستیابی به نتایج آن دارد.
۴ - شیخ حر عاملی در این کتاب سعی و تلاش فراوانی در ضبط دقیق روایات داشته و به اختلاف نسخههای گوناگون توجه نموده و در حاشیه کتاب به آنچه در نسخههای دیگر آمده اشاره کرده است.
امتیاز کتاب
کتاب وسائل الشیعة بر بسیاری از مجموعههای روایی سبقت گرفته، زیرا: کتاب وافی، منحصر در روایات کتب اربعه است. وسائل، جامع میان کتب اربعه و دیگر کتب معتبر روایی است، لذا امتیاز این کتاب بر دیگر مجموعههای روایی مانند امتیاز کتاب کافی بر دیگر کتب اربعه است.
دانلود کتاب شریف وسائل الشیعه به فرمتهای مختلف
اندروید | ||