وفای به پیمان تا پای جان

نمونه‌ای از وفای به عهد

تاریخ از شخصیت‌های برجسته‌ای یاد می‌کند که عمل به پیمان را تا پای جان محترم می‌شمردند. در تاریخ زندگی سیاه حجاج می‌خوانیم وی به قتل گروهی فرمان داد.

وقتی نوبت به قتل آخرین فرد رسید صدای مؤذن برخاست. وی آن فرد را به یکی از مأموران خود سپرد که شب مراقب او باشد و او را صبح به دارالاماره بیاورد تا مجازاتش کند.

وقتی هر دو نفر از مقرّ حکومت حجاج خارج شدند آن فرد به مأمور حجاج رو کرد و گفت:

من بی جهت گرفتار شده‌ام و به رحمت خداوند امیدوارم. تمنای من این است که به من نیکی کنی و اجازه دهی من امشب را به خانه خود برگردم و با همسر و فرزندانم وداع کنم و وصایای خود را بگویم؛ حقوق مردم را ادا کنم و فردا اوّل وقت، پیش تو بیایم.

مأمور حجاج از این درخواست در شگفت ماند و گفت: هرگز دیده‌ای مرغ از قفس بپرد و بار دیگر به قفس بازگردد. من چگونه تو را آزاد کنم! در حالی که امیدی به بازگشت تو ندارم؟ آن فرد گفت: عهد می‌کنم که فردا در اوّل وقت، باز گردم و خدا را بر این عهد گواه می‌گیرم.

مأمور حجاج، لحظه‌ای منقلب شد و او را آزاد کرد. وقتی از دیدگاه غایب شد سخت پشیمان شد و خود را در معرض خشم حجاج دید. آن شب تا صبح نخوابید.

مأمور او را به دارالاماره برد و سرگذشت خود را با حجاج در میان نهاد و از وفای او به پیمان خود سخت تعجب کرد. حجاج او را به مأمور بخشید و او نیز مرد را با کمال مهربانی آزاد کرد.

هنگام آزاد شدن، از مأمور حجاج سپاسگزاری نکرد؛ ولی فردای آن روز، بازگشت و مراتب حق‌شناسی را به جا آورد و علت تأخیر در عذرخواهی را چنین بیان کرد:

«نجات‌دهنده واقعی من، خدا بود و تو وسیله این کار. اگر اوّل از تو تشکر می‌کردم تو را شریک نعمت خدا قرار داده بودم؛ لازم دانستم نخست از خدا تشکر کنم آنگاه از تو قدردانی نمایم«.

چنین انسان‌هایی تربیت‌یافتگان مکتب قرآنند و همواره این آیه‌ها رابا گوش جانشان می‌شنوند که می‌فرماید:

• الَّذینَ یُوفُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَ لایَنْقُضُونَ الْمیثاقَ؛
  آن‌ها که به عهد الهی وفا می‌کنند وپیمان را نمی‌شکنند.[1]
• وَ لا تَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللّهِ ثَمَنًا قَلیلاً؛
  و هرگز پیمان الهی را به بهای کم مبادله نکنید.[2]