بحث اخلاقی

راه های رسیدن به انس با خدا

اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا مَشْغُولِينَ‏ بِأَمْرِكَ‏؛ آمِنِينَ بِوَعْدِكَ؛ آيِسِينَ مِنْ خَلْقِكَ؛ آنِسِينَ بِكَ؛ مُسْتَوْحِشِينَ مِنْ غَيْرِكَ؛ رَاضِينَ بِقَضَائِكَ؛ صَابِرِينَ عَلَى بَلَائِك.[1]

در روایات اهل بیت علیهم السلام، سه رهنمود برای دستیابی به انس با خداوند مطرح شده است، که اگر انسان این رهنمودها را انجام دهد، می‌تواند با خدا مأنوس شود.

این سه رهنمود، عبارتند از:

• _ اولین رهنمود، کثرت یاد خداست.
• _ دومین رهنمود، پرهیز از مصاحبت اهل غفلت است.
• _ رهنمود سوم استمداد از خداست؛ اینکه انسان، دعا کند و از خدا بخواهد که او را با خودش همدم و مأنوس کند.

رسیدن به این خصلت ارزنده بدون کمک الهی امکان‌پذیر نیست. لذا در روایات اهل بیت علیهم السلام این درخواست زیاد تکرار شده است.

ذکر چند نمونه:

1_ دعایی که منسوب به رسول خدا صلوات الله علیه و آله است می‌فرماید: «اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا مَشْغُولِينَ‏ بِأَمْرِكَ‏ آمِنِينَ بِوَعْدِكَ آيِسِينَ مِنْ خَلْقِكَ آنِسِينَ بِكَ مُسْتَوْحِشِينَ مِنْ غَيْرِكَ رَاضِينَ بِقَضَائِكَ صَابِرِينَ عَلَى بَلَائِك...»= خدایا! ما را به کار خودت سرگرم کن؛ به وعده‌ات مؤمن گردان؛ از مردم مأیوس کن، ما را به خودت مأنوس کن؛ از غیر خودت گریزان کن؛ به قضا و قَدَرت خشنود گردان؛ در بلاها و گرفتاری‌ها صابر گردان...
2_ از امیر مؤمنان علی علیه‌السلام نقل شده: «كُنْ لِي أَنِيساً مِنْ‏ كُلِ‏ وَحْشَة»[2] = خدایا! تو انیس من شو، در هر وحشتی.

3_ یا امام حسن علیه‌السلام در دعا دارد: «وَ اجْعَلْ‏ أُنْسِي‏ بِك»[3]‏ = خدایا کاری کن که من، مأنوس با تو باشم.

4_ امام زین العابدین علیه‌السلام نیز می‌فرماید: «وَ هَبْ‏ لِيَ‏ الْأُنْسَ بِكَ وَ بِأَوْلِيَائِكَ وَ أَهْلِ طَاعَتِك»[4]‏ = خدایا! دو انس به من عنایت کن: یکی مأنوس با خودت باشم، یکی هم با اولیای تو و اهل طاعت، که مأنوس شدن با آن‌ها هم، انسان را با خداوند، مأنوس می‌کند و به یاد خدا می‌آورد.

از این قبیل دعاها معلوم می‌شود دعا در مأنوس شدن انسان با  خدا، نقش دارد.

خداوند همه ما را با خودش مأنوس بگرداند.

تقریر درس خارج آیة الله ری‌شهری توسّط مسعود رضانژاد فهادان_ 92/11/27

پی‌نوشت: