از وقتخورهای کوچک تا وقتخورهای بزرگ
اگر یک پای بساطشان لَنگ بزند امّا بساط اینترنت و وایفایشان همیشه براه است. برای همین اگر برای لحظهای تبلت یا گوشی تلفن همراهشان دم دست نباشد یا اینترنت وایفایشان به راه نباشد، کلافه و بیتاب میشوند. حس میکنند زندگیشان، سخت، دردناک و خسته کننده است چون آنها وابستگی شدید به نرمافزارهای ارتباطی در فضای مجازی دارند.
جنس مصرفیشان غیر قانونی نیست یا وایبر است یا لاین. وی چت، تانگو یا هر نرمافزار دیگری که اگر اتصال به اینترنت برقرار باشد میتواند آنها را به بقیه آدمهای دنیا وصل کند تا با هم گپ بزنند و عکس و موسیقی به اشتراک بگذارند. شاید تصور کنید این شیوههای مدرن معاشرت، تهدیدی برای عشق شما به حساب نمیآیند اما ما معتقدیم به همان اندازه که زندگی معتادهای به مواد مخدر در خطر است زندگی مشترک معتادهای به نرم افزارهای ارتباطی هم هر لحظه در خطر فروپاشی است.
پیغام نمیرسد، خمار میشود؟
کاربران نرم افزارهای ارتباطی، جزء گروه بزرگ معتادان به اینترنت محسوب میشوند چون برای استفاده از این نرمافزارها نیاز دارند به فضای مجازی متصل شوند. روانپزشکان اکنون اعتیاد به اینترنت و به تبع آن نرمافزارهای ارتباطیاش را در جدیدترین راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی (DSM-۵) گنجاندهاند که یعنی رسماً این نوع اعتیاد را جزئی از اختلالات روانی به حساب آوردهاند و به همکارانشان در سراسر دنیا خبر دادهاند اگر وابستگی کسی به فضای مجازی به حدی برسد که خودش و دیگران را رنج بدهد و نتواند به وظایفش در سطح خانواده و جوامع بزرگتر عمل کند، یعنی معتاد است با ویژگیهایی تقریباً شبیه معتادان به مواد مخدر.
لازم نیست حتماً اعداد بزرگ و عجیب تحویلتان دهیم تا باور کنید تعداد معتادهای وایبر، وی چت، لاین و تانگو چقدر زیاد شده، فقط کافی است به محیط اطرافتان نگاهی بیندازید، آن وقت میفهمید بیشتر مردم به نمایشگر تلفن همراه یا تبلتشان زل زدهاند و با انگشت اشاره روی صفحات تایپ میکنند یا پستهای رد و بدل شده بین هم گروهیهایشان را میخوانند و بیخیال محیط اطراف میخندند، اخم میکنند یا زیر لب با خودشان حرف میزنند.
حالا لابد میپرسید چگونه ممکن است یک نرمافزار بیآزار که قرار است دوری فاصلهها را جبران کند، میتواند زندگی مشترک را به باد دهد؟ در ادامه مطلب این تهدیدها را با شما در میان میگذاریم.
ما منهای هم
در یک زندگی مشترک موفق، هر دو طرف باید بخشی از ساعات طول روز را در کنار یکدیگر بگذرانند. پیشتر توضیح دادیم که از دیدگاه روانشناسی اعتیاد به استفاده از نرم افزارهای ارتباطی شبیه اعتیاد به مواد مخدر است و جالب اینکه ویژگیهای روانی معتادان به این دو هم با یکدیگر وجوه تشابه زیادی دارد.
به این ترتیب همانطور که هیچ معتادی به دوز مشخصی از مواد مخدر وابسته نمیماند و در طول دوره اعتیاد، مواد مخدر مصرفیاش را افزایش میدهد، معتادهای به نرمافزارهای ارتباطی هم با گذشت زمان، میزان حضورشان در فضای مجازی را بیشتر و بیشتر میکنند.
هر چه آنها زمان بیشتری را به حضور در فضای مجازی اختصاص بدهند وقت کمتری برای ارتباط با شریک زندگی و خاطره ساختن در کنار او دارند. یادتان باشد هر چه زمان کمتری را با هم بگذرانید، هر چه خاطرات مشترکتان کمتر باشد، هر چه وقت کمتری را صرف شناخت یکدیگر کنید، هر چه کمتر برای بررسی و حل چالشهای زندگی وقت اختصاص دهید؛ بنیان زندگی مشترکتان، سستتر و احتمال از هم گسستن آن بیشتر میشود و خداحافظ گفتنتان به یکدیگر، آسانتر.
گلاویز شدن با عقربهها
آنها که با اصول مدیریت زمان آشنا هستند لابد اصطلاح "وقتخور" را شنیدهاند. وقتخورها دغدغههای کوچکی هستند که زمان شما را مثل موریانه ریزریز و ثانیه ثانیه میجوند و هدر میدهند.
همه آدمها در برابر یک وقتخور بزرگ مثل مکالمه تلفنی دو ساعته یا ماندن سه، چهار ساعته در ترافیک مقاومت میکنند و به فکر راه چارهای برای پیشگیری از هدر رفتن ساعتهای زندگیشان میافتند برای مثال شاید از آن مکالمه تلفنی طولانی فراری شوند و بخواهند زودتر تمامش کنند یا حتی در مشغله زیاد به تماسهای تلفنی وقتگیر پاسخ ندهند یا شاید برای پیشگیری از ماندن در ترافیک از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند یا ساعت رفت و آمدشان را تغییر دهند. میدانید چرا؟
چون مرگ ساعتهای طولانی در طول روز به چشم میآید اما مرگ ثانیهها و دقیقهها معمولاً دیده نمیشود و به همین علت است که کسی به فکر راه چاره برای جلوگیری از هدر رفتن دقایقش در طول روز نمیافتد در حالی که سرجمع آن دقیقهها، رقم قابل توجهی از ساعتها میشود.
تکنولوژی وقت شما را میخورد؟
وقتخورهای کوچک که ثانیههای شما را میدزدند، از وقتخورهای بزرگ که ساعتهایتان را میبلعند خطرناکترند. جزئی از این وقتخورهای کوچک، نرمافزارهای ارتباطی هستند. ظاهر ماجرا این است که شما گاهی، تلفن همراه، تبلت یا رایانهتان را بررسی میکنید تا مطمئن شوید پیامی برایتان فرستاده شده است یا نه و گاهی لطیفهها و پیامهایی را که دوستان فرستادهاند مطالعه میکنید و شاید به برخی پاسخی هم بدهید اما مجموع همین زمانهای کوچک، ساعتهایی طولانی از روزتان را دور میریزد بدون آنکه متوجه ماجرا شوید.