آیا مواد غذایی گران‌تر، سالم‌تر هستند؟

اگر در فروشگاهی دو انتخاب برای دو ماده غذایی مشابه داشته باشید که یکی از آن‌ها ۱۰۰۰ و دیگری ۳۰۰۰ تومان ‌باشد، کدام را انتخاب می‌کنید؟ اگر شما شبیه اکثر مردم هستید، احتمالاً ماده غذایی گران‌تر را می‌خرید.

معمولاً مصرف‌کنندگان در بیشتر دسته‌های مواد غذایی به دنبال گران‌ترین نمونه می‌روند؛ زیرا بر این باورند که مواد غذایی سالم‌ حتماً گران‌تر هستند، در صورتی که هیچ مدرکی برای اثبات این موضوع وجود ندارد.

یک روانشناس، نویسنده و استاد بازاریابی در دانشگاه اوهایو به نام «ربکا رکزک» در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «این نوع نگرش نگران‌کننده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که قیمت مواد غذایی می‌تواند به تنهایی بر نظر مردم از لحاظ سالم بودن و مسائل مربوط به سلامتی تأثیر بگذارد».

البته، قطعاً در برخی شرایط، مواد غذایی سالم، قیمت بالاتری دارند، مانند محصولات ارگانیک و محصولات فاقد گلوتن. رکزک گفت: «این موضوع امری منطقی است که غذاهای سالم‌تر را گران‌تر در نظر بگیریم؛ زیرا همه ما با نمونه‌های مواد غذایی سالم و گران و همچنین با مواد غذایی ناسالم و ارزان مانند فست فود‌ها آشنا هستیم».

با این حال دسته‌هایی از مواد غذایی وجود دارند که قیمت آن‌ها لزوماً ارتباطی با سلامت و مغذی بودن آن‌ها ندارد. همچنین این واقعیت وجود دارد که «غذای سالم» را می‌توان از راه‌های مختلفی تعریف کرد. در نتیجه نمی‌توان اظهارات کامل و شفافی در مورد قیمت بیان کرد.

تحقیقی در سال ۲۰۱۳ نشان داد که مواد غذایی سالم تنها ۱٫۵ دلار گران‌تر از مواد غذایی دیگر هستند؛ اما این تحقیق به دنبال رابطه واقعی بین سلامت و قیمت نبود. بلکه به دنبال درک و نظر مردم در مورد رابطه قیمت و سلامت بود.

در یک آزمایش از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا قیمتی بر روی برند‌های مختلف یک محصول بگذارند. به کسانی که گفته شده بود این محصول از نظر سلامت رتبه A را دارد، تصور کردند که این محصول گران‌تر از برندی است که به آن‌ها گفته شده بود در درجه C قرار دارد. در آزمایش دوم، شرکت‌کنندگان به برندی که به آن‌ها گفته شده بود گران‌تر از بقیه برند‌ها است، رتبه بالاتری دادند.

بنابراین تحقیقات نشان داد که مردم از قیمت به عنوان یک نشانه استفاده می‌کنند. رکزک می‌گوید: «مردم بر شهود خود که غذاهای سالم‌تر گران‌تر هستند، تکیه می‌کنند».

این نتایج دور از انتظار نبود، اما میزان باور مردم در رابطه بین قیمت و سلامتی برای محققان شگفت‌آور بود. در آزمایش دیگری از شرکت‌کنندگان خواستند که از بین چهار برند یک محصول، یکی را انتخاب کنند. بر روی یکی از برند‌ها که «Perfect Vision Mix» نام داشت و به گروه اول نشان داده شد، نوشته شده بود «سرشار از ویتامین آ» و بر روی همان برند که به گروه دوم نشان داده شد، نوشته بود «سرشار از DHA».

محققان می‌دانستند که مردم با ویتامین آ بیشتر از DHA (اسید‌های چرب امگا ۳) آشنا هستند. محققان به برخی از شرکت‌کنندگان گفتند که قیمت Vision Mix مشابه بقیه برند‌ها است و به برخی دیگر گفتند که به طور قابل‌توجهی گران‌تر از بقیه است.

افرادی که برچسب «ویتامین آ» را بر روی محصول دیدند، صرف‌نظر از قیمتش، آن محصول را به عنوان یک ماده غذایی سالم انتخاب کردند؛ اما گروهی که به آن‌ها گفته شده بود محصول سرشار از DHA، گران‌تر از بقیه است، این محصول را بیشتر از گروه دیگر انتخاب کردند. همچنین زمانی که به آن‌ها گفته شد که این محصول از بیماری دژنراسیون ماکولا (یک بیماری چشمی) جلوگیری می‌کند، مردم رأی بیشتری به این محصول دادند.

رکزک می‌گوید: «انتخاب مردم در بسیاری از اوقات درست است؛ اما قیمت بالا‌تر همیشه تعیین‌کننده کیفیت بهتر نیست. چرا که فروشندگان پتانسیل گمراه کردن مشتریان را دارند و ممکن است بر اولویت‌های آن‌ها تأثیر بگذارند».

شما می‌توانید با اندکی صبر و تفکر و جمع‌آوری برخی اطلاعات، بهترین محصول را با قیمت مناسب انتخاب کنید.