انسان باید نحوه دعا کردن را هم از اولیاء خدا بیاموزد
شرح حدیثی از امام رضا علیهالسلام توسط آیت الله حاج مجتبی تهرانی (ره)
رَأَى عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ علیهماالسلام رَجُلًا يَطُوفُ بِالْكَعْبَةِ وَ هُوَ يَقُولُ:
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الصَّبْرَ.
قَالَ: فَضَرَبَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ علیهماالسلام عَلَى كَتِفِهِ قَالَ: سَأَلْتَ الْبَلَاءَ.
قُلِ: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ وَ الشُّكْرَ عَلَى الْعَافِيَةِ فَإِنَّ الشُّكْرَ عَلَى الْعَافِيَةِ خَيْرٌ مِنَ الصَّبْرِ عَلَى الْبَلَاء» (1)
روایت از امام رضا صلوات الله علیه منقول است که حضرت فرمودند: روزی زین العابدین صلوات الله علیه در مسجدالحرام در حال عبادت بودند که دیدند شخصی در حالی که طواف کعبه میکند بلند میگوید:
«اللهم انی اسئلک الصبر»
در روایت دارد که: فَضَرَب علی کتفه. یعنی امام زین العابدین علیهالسلام با دست مبارک زدند به شانه همین شخصی که طواف میکرد.
در ادامه روایت دارد. قال: سئلتَ البلاء. با این دعا از خدا تقاضای بلاء میکنی.
ما سه نوع صبر داریم:
- صبر بر طاعت
- صبر بر معصیت
- صبر بر مصیبت
درخواست صبر، یعنی بلاهایی که سمت من میآید، تحملّش را داشته باشم. معلوم میشود به سراغ خط بلا و مصیبت رفتهای و در آن خط داری کار میکنی و میخواهی پاد زهرش را به دست بیاوری که کمتر تحت فشار باشی.
حضرت به او فرمودند: سئلت البلاء. تو از خدا بلا میخواهی که میگویی: اللهم انی اسئلک الصبر.
به جای این دعا بگو: اللهم انی اسئلک العافیۀ و الشکر علی العافیۀ. خدایا من از تو عافیت میخواهم. دقیقاً ضد بلاء است این دعا و حتی توفیق شکرگزاری را هم درخواست میکنی. هم عافیت بده، هم توفیق شکرگزاری که به خاطر این عافیتی که به من دادی شکر هم بکنم.
حضرت به آن شخص میفرمایند این را از خدا بخواه.
روایت، مفصل است؛ در ذیلش حضرت این جمله را فرمودند: «فإن الشکر علی العافیۀ خیر من الصبر علی البلاء»
سپاسگزاری از عافیتی که خدا داده، بهتر است از صبری که نسبت به بلاء داده است. زیرا در مورد بلا چاره نداری. بلاء آمده، چکار می خواهی بکنی؟ صبردر بلا ارزش زیادی ندارد. به همان مقداری که جزع و فزع نکنی ارزش دارد. اما جایی که خدا به تو عافیت داده، شکرش با اختیار خود تو است و فشاری هم بر تو نیست. ارزش این شکر، از ارزش آن صبر خیلی بیشتر است. لذا حضرت به او فرمودند: فإن الشکر علی العافیۀ خیر من الصبر علی البلاء.
انسان باید نحوه دعا کردن را هم از اولیاء خدا بیاموزد. ما نمی فهمیم که چگونه دعا کنیم. اولیاء خدا ما را از نظر ایمان، ارزیابی می کنند، بعد به ما یاد میدهند چگونه دعا کنیم. حضرت به آن شخص فرمودند: تو کجا و صبر بر بلا کجا! برو از خدا عافیت بخواه. بعد هم بر آن عافیتی که به تو داده است شکر کن که این شکر موجب افزونی عافیت هم می شود.
پینوشت:
1. بحارالانوار ج92 ص 285 و ص 292
منبع: www.mojtabatehrani.ir