ممنوعيت حضور در مجلس گناه
همانگونه که ارتکاب عمل حرام، جرم محسوب میشود و عقوبت اخروي دارد، حاضر شدن در مجلس ارتکاب اعمال حرام نيز جرم و گناه شمرده شده و عذاب اخروي دارد.
در قرآن کريم، حاضر نشدن در مجلس گناه و اعراض از لغو، يکي از صفات پسنديده مؤمنان و بندگان صالح خدا معرفي شده است. در اين جا به نقل چند روايت اکتفا مي شود.(1)
1. از امام صادق علیهالسلام روايت شده است که فرمود:
لاينبغي للمؤمن ان يجلس مجلساً يعصي الله فيه، و لا يقدر علي تغيره؛ براي مؤمن جايز نيست در مجلسي بنشيند که در آن معصيت خدا مي شود و او قدرت بر (نهي از منکر کردن و) تغيير دادن آن را ندارد.(2)
2. در حديث «صحيح» علي بن جعفر میگويد: از برادرم امام موسي کاظم علیهالسلام پرسيدم: آيا نزد کسي که آوازخواني میکند، میتوان نشست؟ فرمودند: «لا؛ نه».(3)
3. از اميرمؤمنان علي علیهالسلام روايت شده که فرمودند:
مجالسه اهل اللهو ينسي القران، و يحضر الشيطان؛ همنشيني با اهل لهو و گناه، موجب فراموشي قرآن و حضور شيطان مي شود.(4)
بديهي است که منظور از فراموشي قرآن، فراموشي قرائت آن نيست، بلکه مراد فراموشی احکام نوراني قرآن است که شرکتکنندگان در مجالس لهو، با عمل خود به اوامر الهی مبنی بر ترک این جلسات، پوسخند میزنند و منظور از حضور شيطان نيز تسلط شيطان بر اهل مجالس لهو است هر دو اينها (نسيان قرآن و حضور شيطان) از عوامل نابودي ايمان میباشد.
4. در حديث ديگر از آن حضرت میخوانيم: «مجالس اللهو تفسد الايمان؛ مجالس لهو، ايمان را فاسد میگرداند.»(5) لهو و شرکت در مجالس لهو، نه تنها ايمان را فاسد میکند، بلکه هر تصميم جدي را سست و متزلزل میکند، همچنان که در روايت ديگر از آن حضرت آمده است: «اللهو يفسد عزائم الجد؛ کارهاي لهو و بيهوده، تصميم هاي جدي را نابود میکند.» (6)
5. از امام باقر علیهالسلام روايت شده که فرمودند:
لاتجوز شهاده المتهم، و لا ولد الزنا، (...)، و لاشارب الخمر، و لا الذين يجلسون مع البطالين و المغنين، و اهل المنکر في مجالس المنکر...؛
ترجمه حدیث: گواهي افراد زير، در دادگاه مورد قبول نمیباشد:
- متهم (کسي که در همان پرونده مورد گواهي، متهم باشد)؛
- زنازاده؛
- شرابخوار؛
- کساني که با اهل باطل و آوازخوانان و اهل فسق و فجور، در مجالس گناه شرکت نمايند.(7)
در اين حديث، شرکت در مجلس گناه نيز همانند شرابخواري از عوامل فسق و از دلايل مردودي شهادت مرتکب آن معرفي شده است.
6. در حديثي مي خوانيم: شخصي از امام صادق علیهالسلام درباره غنا و آواز خواني سؤال کرد. امام فرمودند:
لاتدخلوا بيوتاً الله معرض عن اهلها؛ به خانههايی که خدا از اهل آنها إعراض دارد، داخل نشويد.(8)
ملاحظه مي فرماييد که در اين احاديث، از شرکت در مجالس گناه نهي شده است که مجلس غنا و موسيقي نيز يکي از مجالس گناه محسوب مي گردد و در برخي از آنها، بر ممنوعيت شرکت در مجالس غنا و موسيقي تصريح شده است. از اينرو، فقهاي اسلام، بر حرمت شرکت در مجالس شرکت در مجالس گناه فتوا دادهاند.
پینوشتها:
1. به فصل چهارم اين کتاب، تفسير آيه 72 فرقان؛ آيه 3 مؤمنون و آيه 55 قصص مراجعه فرماييد.
2. فروع کافي، ج 2، ص 374.
3. وسائل الشيعه، ج 17، ص312، ابواب ما يکتسب به، باب 99، حديث 32.
4. ميزان الحکمه، ج 8، ص 532، حديث 18047.
5. همان، حديث 18053.
6. جلوه هاي حکمت، ص 400، به نقل از غرر الحکم.
7. دعائم الاسلام، ج 2، ص 512، حديث 1836.
8. وسائل الشيعه، ج 17، ص 306، ابواب ما يکتسب به، باب 99، حديث12.